«Թող քո պորտից բուժիչ ջուր դուրս գա, իսկ ինքդ քար դարձիր»

Հովհաննես Օձնեցի Իմաստասեր կաթողիկոսը (717-728 թթ.) կյանքի վերջում ապրել է Արդվիում: Լոռու մարզի Արդվի գյուղը հանրապետության հնագույն բնակավայրերից է, գտնվում է Օձուն գյուղից 5-6 կմ հեռավորության վրա: 727-728 թվականներին Օձնեցին Արդվու իր անվամբ հայտնի սրբավայրում ճգնել և ուսուցչությամբ է զբաղվել:

Սրբավայր այցելող ուխտավորները գիտեն, որ Արդվի տանող ճանապարհին է գտնվում նաև հայտնի «Օձի պորտը»: Ժայռի մեջտեղի հատվածում հստակ երևում է օձաձև, մուգ քարը: Այդ քարի ուղիղ մեջտեղից` «Օձի պորտից», ջուր է հոսում: Ասում են` այն բուժիչ է, և աղբյուրի պատմությունը կապում են հինավուրց մի լեգենդի հետ: Հովհաննես Օձնեցին ուղարկում է իր աշակերտներին ջրի: Յոթ աշակերտ գնում ու չի վերադառնում: Օձնեցին ինքն է գնում, գավազանով հարվածում է օձին ու ասում. «Ինքդ քար դարձիր, թող քո պորտից բուժիչ ջուր դուրս գա»: Այդպես էլ լինում է: Օձնեցու հրաշագործություններին արդվիեցիները խորապես հավատում են: Ասում են` գիտականորեն ապացուցված է նաև, որ «Օձի պորտից» հոսող ջրում ոսկի ու արծաթ կա: Սրբավայր այցելած ուխտավորներն էլ պատմում են բուժիչ ջրի զորության մասին, որ զգացել են սեփական մարմնի վրա: Օձունի և ենթաշրջանի հոգևոր հովիվ տեր Վրթանես քահանա Բաղալյանը մեզ հետ զրույցում ասաց, որ այս լեգենդը մոտ տասը տարբերակ ունի: Հայտնի է նաև մոնթերի տարբերակը, ըստ որի` Հովհաննես Օձնեցին 7 մոնթերին (աշակերտ) հերթով ուղարկում է ջրի: Ոչ մեկը չի վերադառնում: Այս ամենը տեսնում է մի պառավ, որը գութան վարողներին հաց էր տանում, բայց Օձնեցուն չի տեղեկացնում պատահածի մասին: Օձնեցին գնում է և տեսնում, որ ձորում մի վիշապ օձ է նստած ու մոտ եկողներին կուլ է տալիս: Սուրբն անիծում է, գավազանով խփում է օձի պորտին և ասում. «Պորտիդ խփեմ, քարանաս, պորտիցդ ջուր դուրս գա, դեղ դառնա»: Այդպես էլ լինում է: Օձը քարանում է, քարի մեջտեղից բուժիչ ջուր է հոսում: Հովհան Օձնեցին անիծում է նաև պառավին, այդ վայրն էլ Պառավքար է կոչվում:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ